Reaktor Maria:
Reaktor Maria – jedyny obecnie działający polski reaktor jądrowy wysokiej mocy (pierwszy polskiej produkcji) o mocy cieplnej 30 MW. Reaktor nosi imię Marii Skłodowskiej-Curie. Jego budowę rozpoczęto w czerwcu 1970 r., a uruchomiony został w grudniu 1974 w Instytucie Badań Jądrowych (IBJ) w Otwocku-Świerku pod Warszawą.
"budynek reaktora"
Po podziale IBJ 13 grudnia 1982 r. zarządzał nim Instytut Energii Atomowej (IEA). 1 września 2011 r. IEA zostało włączone w skład Instytutu Problemów Jądrowych, a ponownie połączonym instytutom nadano nazwę Narodowe Centrum Badań Jądrowych.
Paliwem wykorzystywanym w reaktorze Maria są sprowadzane z Rosji, uranowe zestawy paliwowe sześcio- i pięciorurowe (MR-6 i MR-5) wzbogacone do 80% w izotop 235U. Od 1999 roku reaktor wykorzystuje zestawy paliwowe zawierające uran wzbogacony do 36% w izotop 235U.
Kompleks reaktora Maria składa się z szeregu budynków, wśród których są budynki badawcze, stacje pomp, układów chłodzenia i wentylacji oraz, oczywiście, budynek reaktora. Przed wejściem na halę główną znajduje się sterownia reaktora oraz makieta ukazująca jego budowę w skali 1:100. Na halę wchodzi się przez specjalną śluzę, ze względu na utrzymywane wewnątrz niewielkie podciśnienie spowodowane systemem filtrującym powietrze. Na najwyższym poziomie, ponad powierzchnią basenu reaktora, znajdują się mechanizmy sterujące prętami paliwowymi i bezpieczeństwa. Jest tu także śluza oddzielająca basen reaktora od basenu, gdzie składuje się aktywne materiały. Niżej znajdują się komory gorące, pozwalające na manipulację obiektami, które wcześniej poddane były działaniu promieniowania. Na poziomie reaktora (otoczonego ścianami z betonu) znajdują się stanowiska badawcze, korzystające z poziomych kanałów, dostarczających wiązki neutronów. W ścianie komory izotopowej znajduje się wzierniki ze szkła z domieszką ołowiu przez które można obserwować rdzeń.
"Reaktor Maria podczas budowy"
Maria jest reaktorem doświadczalno-produkcyjnym. Posiada bardzo korzystne położenie geograficzne (izolacja od osiedli ludzkich) i dzięki temu uniknął losu wielu europejskich badawczych reaktorów jądrowych, które zostały zamknięte ze względów bezpieczeństwa. Do głównych zadań reaktora należą:
- wytwarzanie izotopów promieniotwórczych, wykorzystywanych w medycynie, eksportowanych m.in. do USA (Maria jest jednym z siedmiu reaktorów na świecie, w których produkuje się tego typu izotopy)
- modyfikacja materiałów poprzez napromieniowywanie
- badania na wiązkach neutronów
- badania radiochemiczne z użyciem wypalonych prętów paliwowych
- terapia neutronowa
Źródło: pl.wikipedia.org